Przedstawiam państwu najważniejsze przepisy dotyczące dostępu do informacji publicznej. Wielu z Państwa spotkało się z wnioskiem o dostęp do informacji publicznej. W poniższej publikacji można się zapoznać z najważniejszymi zasadami udzielani, bądź odmowy udzielenia informacji publicznej.
USTAWA
z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji
publicznej
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1429.)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. 1. Każda
informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu
ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej
ustawie.
|
Zgodnie z art. 61 ust. 1 Konstytucji: Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. |
|
Teza:
definicja informacji publicznej Pojęcie
informacji publicznej ustawodawca określił w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy z
dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112,
poz. 1198 z późn. zm.). W ich świetle informacją publiczną jest każda informacja o sprawach
publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6
ustawy. Ponieważ sformułowania te nie są zbyt jasne, należy przy ich wykładni
kierować się art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym
prawo do informacji jest publicznym prawem obywatela, realizowanym na
zasadach skonkretyzowanych w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Uwzględniając
wszystkie te aspekty, można zatem powiedzieć, że informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub
odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona
do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania
przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub
mieniem Skarbu Państwa. Wyrok WSA z dnia 16 listopada
2007 r., sygn. akt. II SAB/Wa 68/07 |
|
Przykłady
informacji publicznych: 1.
Faktury opłacone ze środków publicznych 2.
Listy obecności z zebrania wiejskiego 3.
Umowy cywilno-prawne zawierane przez organy władzy
publicznej z osobami fizycznymi 4.
Treść zawiadomienia o zgromadzeniu publicznym. 5.
Ewidencja wniosków o informację złożonych do
instytucji publicznej https://www.maszglos.pl/strefa-wiedzy/narzedziownik/jak-uzyskac-informacje-publiczna/ |
2. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających
odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi,
pod warunkiem że nie ograniczają obowiązków przekazywania informacji publicznej
do centralnego repozytorium informacji publicznej, o którym mowa w art. 9b ust.
1, zwanym dalej „centralnym
repozytorium”.
3. Przepisów ustawy w zakresie przekazywania informacji
publicznej do centralnego repozytorium oraz jej udostępniania w tym
repozytorium nie stosuje się do:
1) centralnej bazy danych ksiąg wieczystych, o której
mowa w art. 363 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i
hipotece (Dz. U. z 2018 r. poz. 1916 i 2354 oraz z 2019 r. poz. 730);
2) Krajowego Rejestru Karnego, o którym mowa w art. 1
ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1158);
3) Krajowego Rejestru Sądowego, o którym mowa w art. 1
ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2018
r. poz. 986 i 1544 oraz z 2019 r. poz. 55, 60 i 534) oraz elektronicznego
katalogu dokumentów spółek, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 tej ustawy;
4) rejestru zastawów, o którym mowa w art. 36 ust. 1
ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów
(Dz. U. z 2018 r. poz. 2017);
5) Rejestru Należności Publicznoprawnych, o którym mowa w
przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314, z późn. zm.).
Art. 2. 1.
Każdemu przysługuje, z zastrzeżeniem art. 5, prawo dostępu do informacji
publicznej, zwane dalej „prawem
do informacji publicznej”.
2. Od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania
interesu prawnego lub faktycznego.
Art. 3. 1.
Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do:
1) uzyskania
informacji publicznej, w tym uzyskania
informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne
dla interesu publicznego;
|
Teza: Czym jest informacja prosta Przyjęto m.in., że informacją prostą jest
informacja, którą podmiot zobowiązany może udostępnić w takiej formie w
jakiej ją posiada (z zachowaniem ograniczeń wynikających z art. 5
ustawy), przy czym jej wyodrębnienie ze zbiorów informacji (rejestrów,
zbiorów dokumentów, akt postępowań), nie jest związane z koniecznością
poniesienia pewnych kosztów osobowych lub finansowych trudnych do pogodzenia
z bieżącymi działaniami zobowiązanego do udzielenia informacji podmiotu. Wyrok
NSA z dnia 9 sierpnia 2011 r., I OSK 792/11 |
|
Teza: rodzaje informacji przetworzonej Przy informacji przetworzonej mamy do czynienia z dwoma sytuacjami. 1. Pierwsza, gdy informacja przetworzona jest jakościowo nową informacją, nie istniejącą dotychczas w przyjętej ostatecznie treści i postaci, chociaż jej źródłem są materiały znajdujące się w posiadaniu zobowiązanego. Udzielenie takiej informacji wymaga podjęcia przez podmiot zobowiązany do jej udostępnienia określonego działania intelektualnego w odniesieniu się do posiadanych przez niego materiałów. Przetworzeniem jest zebranie lub zsumowanie, na podstawie określonych kryteriów pojedynczych informacji. Przetworzenie wiąże się z koniecznością odpowiedniego zestawienia tych informacji, ich zredagowania, co wiąże się z koniecznością ich analizy (wyrok WSA w Krakowie z dnia 28 września 2005 r., II SA/Wr Kr 984/05, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2005 r., IV SAB/Wr 47/05). 2. Drugi rodzaj informacji przetworzonej – to żądanie udzielenia informacji prostych – ale rozmiar i zakres żądanej informacji przesądza o tym, że w istocie mamy do czynienia z informacją przetworzoną (wyrok WSA W Gliwicach z dnia 22 stycznia 2004 r. II SA/Ka 2633/03). Przykładem na rozumienie informacji przetworzonej – w drugim ujęciu – jest decyzja Prezesa NSA z dnia 21 lipca 2005 r. V inf/S 0412/7/05, którą odmówiono wydania wokand z okresu jednego miesiąca z uwagi na ich znaczną ilość i konieczność dokonania ich anonimizacji. Ilości żądanych dokumentów i ich przygotowanie powoduje, że żądana informacja ma charakter informacji przetworzonej. Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 stycznia
2018 r. IV SA/Wr 797/17 |
|
Teza: definicja informacji przetworzonej Zbiór szeregu informacji prostych, nawet gdy ich zebranie powoduje konieczność wykonania pewnych działań przez angażujących pracowników i środki zobowiązanego, nie powoduje, że informacje proste przekształcają się w informację przetworzoną. Nadal są one informacją prostą, tylko występującą w pewnym zestawieniu. Drugi pogląd reprezentowany w większości orzecznictwa i doktryny, wskazuje, że w pewnych przypadkach suma informacji prostych posiadanych przez adresata wniosku może przekształcić się w informację przetworzoną, jeżeli uwzględnienie wniosku wymaga ich zgromadzenia poprzez przegląd materiałów źródłowych w których są zawarte, a ilość informacji prostych konieczna dla sporządzenia wykazu wskazanego we wniosku jest znaczna i angażuje po stronie wnioskodawcy środki i zasoby konieczne dla jego prawidłowego funkcjonowania (wyrok NSA z dnia 6 października 2011 r., sygn. akt I OSK 1199/11; podobnie wyrok NSA z dnia 17 maja 2012 r., sygn. akt I OSK 416/12). Ten pogląd zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego orzekającego w niniejszej sprawie, należy uznać za prawidłowy. Stworzenie informacji przetworzonej wiąże się z czynnościami wykraczającymi poza zwykłą działalność zobowiązanego. Nie przekształca się już istniejącej informacji prostej, ale przy zaangażowaniu dodatkowych, często znacznych środków tworzy faktycznie nową jakościowo i ilościowo informację. Wyrok NSA z dnia 10
listopada 2016 r. I OSK 1261/15
|
Uzyskanie
informacji przetworzonej jest możliwe, jeżeli jest to szczególnie
uzasadnione ze względu na interes publiczny. W praktyce
pojęcie „szczególnego interesu publicznego” odnosi się do kręgu takich osób,
jak: dziennikarze, radni, posłowie. Przygotowanie takich danych dla tych
kręgów zawodowych służyć będzie (zapewne) wykorzystaniu ich na rzecz
społeczeństwa. - Osoba
prywatna żądająca w urzędzie przygotowania czasochłonnych analiz, raczej
takich informacji nie otrzyma - mówi sędzia Małgorzata
Jaśkowska.
M. Jendra, Dostęp do informacji w świetle
orzecznictwa sądowego, https://samorzad.infor.pl/temat_dnia/386310,2,Dostep-do-informacji-w-swietle-orzecznictwa-sadowego.html
|
|
Teza: dostęp do informacji
publicznej nie może służyć załatwianiu prywatnych spraw (…)odnosi się informacji, które mają posłużyć do załatwiania indywidualnych spraw osoby składającej wniosek o udostępnienie informacji publicznej, nie zaś do istotnej kontroli społeczeństwa nad organami władzy publicznej(…) Konstatacja, że wnioskodawca nie domagał się informacji publicznej w przytoczonym wyżej rozumieniu, a jedynie informacji we własnej indywidualnej sprawie(…) Wyrok NSA z dnia 20 września 2018 r. I OSK
1359/18 - Wyrok NSA |
|
Teza:
definicja szczególnego interesu publicznego W literaturze przedmiotu
wskazuje się, że celem prawa do informacji jest zapewnienie jawności życia publicznego,
przejrzystości działań organów państwa i innych instytucji wykonujących
zadania publiczne, a w konsekwencji zapewnienie możliwości wpływania
obywateli na postępowanie władz publicznych w zakresie, w jakim pozwala na to
system demokratycznego państwa prawnego. Z punktu widzenia funkcjonalnej
wykładni prawa oznacza to, że prawo do informacji publicznej, a w
szczególności procesowe instrumenty jej pozyskiwania „mają służyć
uniwersalnemu dobru powszechnemu związanemu z funkcjonowaniem struktur
państwowych i publicznych” (J. Drachal, Prawo do informacji publicznej w
świetle wykładni funkcjonalnej, [w:] Sądownictwo administracyjne gwarantem
wolności i praw obywatelskich 1980-2005, Warszawa 2005, s. 147-149)…. Przesłankę „szczególnej istotności dla interesu
publicznego”, określoną w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do
informacji publicznej należy uznać za wypełnioną w takiej sytuacji, w której
pozyskanie określonej informacji i jej upublicznienie leży w interesie nie tylko wnioskodawcy,
ale także innych obywateli. |
|
Teza:
definicja szczególnego interesu publicznego Za sprawę szczególnie istotną
dla interesu publicznego należy zatem uznać taką, która – ze względu na rodzaj, czas, miejsce, sposób, okoliczności
rozstrzygania i późniejszej realizacji – w istotnym zakresie wpływa lub może
wpływać na wykonywanie przez podmioty władzy publicznej (w tym
także inne osoby i jednostki organizacyjne w zakresie, w jakim
współuczestniczą w procesie wykonywania władzy publicznej gospodarują majątkiem Skarbu
Państwa) ich uprawnień i obowiązków. Wyrok NSA I OSK 57/09 z dnia 16 czerwca
2009 roku |
|
Teza: obowiązek ustalenia szczególnego interesu publicznego Art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. nie może być interpretowany w ten sposób, że dla uzyskania informacji publicznej przetworzonej wyłącznie na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wykazania, że żądana informacja ma istotne znaczenie z punktu widzenia interesu publicznego i powinien to już uczynić we wniosku. Z powołanych przepisów wynika, że to na adresacie wniosku spoczywa obowiązek ustalenia i oceny oraz wykazania, że udzielenie żądanej informacji przetworzonej nie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. |
2) wglądu do dokumentów urzędowych;
|
Teza: czym jest wgląd do dokumentów Kluczowa w tym zakresie pozostaje wskazana przez organ uchwała o sygnaturze I OPS 7/13. NSA w tej uchwale nie zakwalifikował jako wniosku o udostępnienie informacji publicznej żądania udostępnienia przez prokuratora akt sprawy jako zbioru materiałów zakończonego postępowania przygotowawczego. NSA natomiast wyjaśnił, że u.d.i.p. reguluje "prawo do informacji o sprawie publicznej" a więc: po pierwsze, informacji o czymś a nie udostępnienia zbioru dokumentów; po drugie, obejmuje udostępnienie określonego rodzaju informacji a nie akt czy znajdujących się w nich dokumentów (NSA sprecyzował, że dokumenty w aktach sprawy sądowej, w tym dokumenty urzędowe w rozumieniu art. 6 ust. 2 u.d.i.p., mogą być nośnikami informacji publicznej)(…) Wyrok WSA w Białymstoku z
dnia 9 maja 2019 r. II SAB/Bk 26/19
|
3) dostępu do
posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej
pochodzących z powszechnych wyborów.
2. Prawo do
informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania
informacji publicznej zawierającej
aktualną wiedzę o sprawach publicznych.
Art. 4. 1.
Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne
podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:
1) organy władzy publicznej;
2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;
3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami
Skarb Państwa;
4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo
osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne
państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu
terytorialnego;
5) podmioty
reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania
publiczne lub dysponują majątkiem publicznym,
oraz osoby prawne, w
których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego
albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie
konkurencji i konsumentów.
|
(…) w myśl art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p.,
obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są m.in. podmioty reprezentujące
jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub
dysponują majątkiem publicznym. Ponadto zgodnie z art. 39 ust. 5a ustawy z
dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., Nr 256, poz.
2572 z póżn. zm.), dyrektor
szkoły wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i
nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę. Nie bez znaczenia
pozostaje również, że zgodnie z ustawą o systemie oświaty, na szkole
spoczywają zadania dydaktyczno - wychowawcze, za których realizację odpowiedzialny
jest dyrektor szkoły. Z powyższego jednoznacznie zatem wynika, że
dyrektor szkoły, jako organ reprezentujący jednostkę organizacyjną, która
wykonuje zadania publiczne m.in. w powyższym zakresie, jest w świetle art. 4
ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji
publicznej. (…) ustawa z dnia 6 września 2001 r. o
dostępie do informacji publicznej, ma charakter szczególny i nakłada
obowiązek wydania decyzji administracyjnej, w sytuacjach w niej określonych,
na każdy podmiot, który w myśl jej postanowień jest obowiązany do
udostępniania informacji publicznej. Tak więc również i na dyrektorze szkoły, który jak
wynika z powyżej przedstawionych rozważań, jest takim podmiotem, ciąży
obowiązek wydania decyzji jeśli odmawia on udostępnienia informacji
publicznej - art. 16 ust. 1 u.d.i.p. w zw. z art. 17 ust. 1 u.d.i.p.,
który stanowi, że do rozstrzygnięć podmiotów obowiązanych do udostępnienia
informacji, niebędacych organami władzy publicznej, o odmowie udostępniania
informacji oraz o umorzeniu postępowania o udostępnienie informacji przepisy
art. 16 stosuje się odpowiednio. Wyrok WSA w Krakowie z
dnia 29 kwietnia 2010 r. II SAB/Kr
33/10 |
2. Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są
organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia
24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu
społecznego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2232), oraz partie polityczne.
3. Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są
podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji.
Art. 5. 1.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w
przepisach o ochronie informacji
niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.
2. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze
względu na prywatność
osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie
dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z
pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji,
oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z
przysługującego im prawa.
|
Dla porządku należy przypomnieć, że wniosek zawierał żądanie udzielenia informacji w postaci uchwały Samorządu Uczniowskiego (...) Liceum Ogólnokształcącego z (...) kwietnia 2018 r. wraz z uzasadnieniem; decyzji Dyrektora Liceum Ogólnokształcącego z (...) maja 2018 r. w sprawie skreślenia z listy uczniów wraz z uzasadnieniem; decyzji (...) Kuratora Oświaty z dnia (...) lipca 2018 r. nr (...) uchylającej decyzję Dyrektora (...) Liceum Ogólnokształcącego im. (...) w (...) z (...) maja 2018 r. wraz z uzasadnieniem. Dostęp do informacji publicznej wymaga i kryteria jego ograniczenia wymagają ważenia kolidujących ze sobą wartości tj. z jednej prawa do informacji publicznej, a z drugiej prawo do ochrony prywatności czy tajemnicy przedsiębiorcy, interes Państwa, interes publiczny, bezpieczeństwo, które także mogą być kwalifikowane w kategoriach wartości konstytucyjnych. Konieczne jest zatem wyważanie wartości leżących u podstaw prawa dostępu do informacji publicznej, a opierających się zasadniczo na jawności porządku publicznego (jawności działania instytucji publicznych, działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa) i wartości leżących u podstaw "prywatności osoby fizycznej" czy "tajemnicy przedsiębiorcy" w celu ustalenia zakresu ograniczenia prawa dostępu do informacji publicznej ze względu na ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (zob. wyrok NSA z dnia 25 września 2018 r., I OSK 971/18, CBOSA). Stosownie do art. 4 pkt 1 i 2) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. "danymi osobowymi" są wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej ("osobie, której dane dotyczą"); możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej. "Przetwarzanie" oznacza operację lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych lub zestawach danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub niezautomatyzowany, taką jak zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptowanie lub modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie. W razie kolizji między zasadą
jawności informacji publicznych a ochroną prywatności i danych osobowych osób
fizycznych, dopuszczalny będzie jedynie taki sposób udostępniania informacji
publicznej, który nie naruszy wskazanych dóbr chronionych (np. anonimizacja
danych wrażliwych). W przypadku, gdy pomimo dokonania
takiego zabiegu, możliwa będzie identyfikacja osoby, której dane dotyczą,
należy odmówić udostępnienia informacji publicznej. Wyrok WSA w Poznaniu z
dnia 25 września 2019 r. IV SA/Po 834/19
|
|
W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego podkreśla się również, że w ramach zderzenia się dwu wartości - konstytucyjnego prawa do informacji i prawa do prywatności - nie można bezwzględnie przyznać priorytetu temu pierwszemu, gdyż wykluczona jest nadmierna ingerencją w sferę życia prywatnego. W kontrolowanej sprawie wnioskodawca (obecnie skarżący) domagał się takiego charakteru informacji publicznej, która bezspornie w demokratycznym państwie prawnym służy zapewnieniu, aby władza publiczna, we wszystkich postaciach i aspektach, spełniała warunek przejrzystości. Jednocześnie jednak nie budzi wątpliwości Sądu, że zawarte w ramach tej informacji imię i nazwisko kontrahenta organu podmiotu publicznego mieścić się może zarówno w zakresie informacji publicznej, jak też należy do chronionej w art. 47 Konstytucji RP sfery życia prywatnego. Sąd podziela w całości stanowisko orzecznictwa, co do tego, że w zakresie użytego w art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej zwrotu "osoba mająca związek z pełnieniem funkcji publicznych" nie może mieścić się każdy i jakikolwiek związek z pełnieniem funkcji publicznych, gdyż w istocie wówczas każdy nawet najdrobniejszy kontakt obywatela z podmiotem prowadzącym działalność publiczną prowadziłby do ograniczenia prawa do prywatności tego podmiotu przez pryzmat regulacji art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Związek z pełnieniem funkcji publicznych, to związek wyrażający się w realnym i skonkretyzowanym, a nie jedynie hipotetycznym wpływie na procesy decyzyjne dotyczące sytuacji prawnych innych podmiotów. Tak też poprzez sam fakt zawarcia umowy o dzieło lub zlecenia osoba fizyczna nie staje się ani "osoba pełniącą funkcje publiczne" ani też "osobą mającą związek z pełnieniem funkcji publicznych". Pozbawienie ochrony prywatności osób (w zakresie udostępniania danych osobowych) nie jest więc możliwe jedynie na podstawie ustalenia faktu zawarcia umowy cywilnej z podmiotem publicznym (por. wyrok NSA z dnia 25 kwietnia 2014 r. sygn. akt I OSK 2499/13 publ. CBOSA). Wyrok WSA w Gliwicach z
dnia 10 stycznia 2018 r. IV SA/Gl 1044/17
|
|
(…)trafnie przyjmuje się, że na tajemnicę
przedsiębiorcy składają się łącznie dwa elementy: formalny i materialny (tak
np. NSA w wyrokach z dnia 5 kwietnia 2013 r. sygn. akt I OSK 193/12 i z dnia
5 lipca 2013 r. sygn. akt I OSK 511/13). Ogólnie ujmując, element formalny odnosi się do woli
przedsiębiorcy utajnienia informacji i jego działań w celu zachowania
określonych informacji w poufności, natomiast element materialny związany jest zwartością gospodarczą informacji i z
negatywnymi konsekwencjami jej ujawnienia w konkurencyjnym obrocie
gospodarczym. Słusznie zatem zauważył Sąd pierwszej
instancji, że dla adresata normy prawnej z treści art. 5 ust. 2 u.d.i.p.
wynika obowiązek a nie możliwość, zastosowania ograniczenia, jeżeli zostaną
spełnione warunki określone w tym przepisie(…) Wyrok NSA z dnia 16
listopada 20167 r, I OSK 3056/15 |
2a. Prawo do informacji publicznej podlega
ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o przymusowej
restrukturyzacji.
3. Nie można, z zastrzeżeniem ust. 1, 2 i 2a, ograniczać dostępu do informacji
o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa, w
szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu
na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub
innych podmiotów wykonujących zadania publiczne albo osób pełniących funkcje
publiczne – w zakresie tych zadań lub funkcji.
|
„Nie mogę ujawnić zarobków
pracowników, bo prawo na to nie pozwala. W tej chwili, jak to zrobię, to
wejdzie mi RODO” – tak mówił kilka
tygodni temu Prezes Narodowego Banku Polskiego w głośnej sprawie zarobków
pracowników banku. Niestety, mijał się z prawdą: RODO pozwala organom
administracji ujawniać dokumenty zawierające dane osobowe „zgodnie z prawem
państwa członkowskiego”. W Polsce takim „prawem” jest ustawa o dostępie do
informacji publicznej i dlatego urzędy mają obowiązek udostępniać informację
publiczną. Oznacza to, że zastosowanie
znajdzie jedna z przewidzianych w RODO podstaw prawnych przetwarzania danych:
jest ono niezbędne do wykonania obowiązku prawnego ciążącego na
administratorze. Takie rozumienie relacji RODO i zasad dostępu do
informacji publicznej potwierdził w precedensowym wyroku Wojewódzki Sąd
Administracyjny w Gdańsku (sygn. II SAB/Gd 62/18). W. Klicki, RODO a informacja publiczna – brak
jawności, „bo RODO”? https://panoptykon.org/jawnosc-a-rodo
|
|
Nie może też odnieść skutku stanowisko Spółki, że udostępnienie żądanej informacji jest niedopuszczalne ze względu na przepisy rozporządzenia w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w sprawie przepływu takich danych, tzw. RODO. Niewątpliwe jest bowiem, że przepisy tego rozporządzenia nie wyłączają stosowania przepisów u.d.i.p. te zaś realizują obowiązek ochrony danych osobowych poprzez ograniczenie wskazane w art. 5 ust. 2, które jednakże w niniejszej sprawie z przyczyn podanych wyżej nie ma zastosowania. Brak jest zatem podstaw do twierdzenia, że udostępnienie żądanej informacji godzić będzie w ochronę danych osobowych, czy to na gruncie u.d.i.p., czy RODO. Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 14 sierpnia 2018 r. II SAB/Gd 62/18 |
4. Ograniczenia dostępu do informacji w sprawach, o
których mowa w ust. 3, nie naruszają prawa do informacji o organizacji i pracy
organów prowadzących postępowania, w szczególności o czasie, trybie i miejscu
oraz kolejności rozpatrywania spraw.
Rozdział 2
Dostęp do informacji publicznej
Art. 6. 1. Udostępnieniu
podlega informacja publiczna, w szczególności o:
1) polityce wewnętrznej i zagranicznej, w tym o:
a) zamierzeniach działań władzy ustawodawczej oraz
wykonawczej,
b) projektowaniu aktów normatywnych,
c) programach w zakresie realizacji zadań publicznych,
sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań;
2) podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o:
a) statusie prawnym lub formie prawnej,
b) organizacji,
c) przedmiocie działalności i kompetencjach,
d) organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich
kompetencjach,
e) strukturze własnościowej podmiotów, o których mowa w
art. 4 ust. 1 pkt 3–5,
f) majątku, którym dysponują;
3) zasadach funkcjonowania podmiotów, o których mowa w
art. 4 ust. 1, w tym o:
a) trybie działania władz publicznych i ich jednostek
organizacyjnych,
b) trybie działania państwowych osób prawnych i osób
prawnych samorządu terytorialnego w zakresie wykonywania zadań publicznych i
ich działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej,
c) sposobach stanowienia aktów publicznoprawnych,
d) sposobach przyjmowania i załatwiania spraw,
e) stanie przyjmowanych spraw, kolejności ich załatwiania
lub rozstrzygania,
f) prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz
o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych,
g) naborze
kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska,
w zakresie określonym w przepisach odrębnych;
4) danych publicznych, w tym:
a) treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności:
– treść aktów
administracyjnych i innych rozstrzygnięć,
– dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz
wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających,
– treść orzeczeń sądów powszechnych, Sądu Najwyższego,
sądów administracyjnych, sądów wojskowych, Trybunału Konstytucyjnego i
Trybunału Stanu,
b) stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy
władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów
Kodeksu karnego,
c) treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez
organy władzy publicznej,
d) informacja o stanie państwa, samorządów i ich
jednostek organizacyjnych;
5) majątku publicznym, w tym o:
a) majątku Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych,
b) innych prawach majątkowych przysługujących państwu i
jego długach,
c) majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz
samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątku osób prawnych samorządu
terytorialnego, a także kas chorych,
d) majątku podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt
5, pochodzącym z zadysponowania majątkiem, o którym mowa w lit. a–c, oraz
pożytkach z tego majątku i jego obciążeniach,
e) dochodach i stratach spółek handlowych, w których
podmioty, o których mowa w lit. a–c, mają pozycję dominującą w rozumieniu
przepisów Kodeksu spółek handlowych, oraz dysponowaniu tymi dochodami i
sposobie pokrywania strat,
f) długu publicznym,
g) pomocy publicznej,
h) ciężarach publicznych.
2. Dokumentem urzędowym w rozumieniu ustawy jest treść
oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez
funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach
jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.
Art. 7. 1. Udostępnianie
informacji publicznych następuje w drodze:
1) ogłaszania
informacji publicznych, w tym dokumentów
urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w art. 8;
2) udostępniania, o którym mowa w art. 10 i 11;
3) wstępu na
posiedzenia organów, o których mowa w
art. 3 ust. 1 pkt 3, i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i
teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia;
4) udostępniania w
centralnym repozytorium.
2.
Dostęp do informacji
publicznej jest bezpłatny, z zastrzeżeniem art. 15.
|
Przechodząc do podniesionych w skardze
kasacyjnej kwestii w pierwszej kolejności należy podkreślić, że w art. 7 ust.
2 u.d.i.p. ustawodawca
ustanowił jako zasadę bezpłatny dostęp do informacji publicznej.
Przewidziany w art. 15 powołanej ustawy wyjątek od tej zasady dotyczy
poniesienia przez podmiot zobowiązany dodatkowych kosztów i znajduje zastosowanie w
dwóch przypadkach. Pierwszy z nich obejmuje koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem
udostępnienia informacji, innym niż jedna z form określonych w art. 12
ust 2 pkt 2 u.d.i.p., zaś drugi wiąże się z koniecznością przekształcenia informacji w formę
wskazaną we wniosku. Taka sytuacja miała miejsce w rozpoznawanej
sprawie. Stąd też NSA podziela stanowisko Sądu I instancji, że realizacja
wniosku skarżącego uzasadniała żądanie zwrotu kosztów poniesionych na
przygotowanie informacji ze względu na konieczność kserowania większej liczby
dokumentów, wymagających ponadto dodatkowego opracowania. Kwestią wymagającą rozważenia
jest natomiast wysokość opłaty naliczonej z tego tytułu przez organ. W niniejszej sprawie nie ulega
wątpliwości, że PINB dla m.st. Warszawy określił koszty związane z
udostępnieniem żądanej informacji publicznej na kwotę 6.472,36 zł, o czym zawiadomił
wnioskodawcę pismem z dnia [...] marca 2016 r. (karta nr 4 akt
administracyjnych). Z kolei liczba kart udostępnionych kopii dokumentów
została ustalona przez Sąd I instancji na podstawie oświadczenia skarżącego
złożonego na rozprawie. NSA zauważa zatem, że akta administracyjne nie
zawierają żadnej informacji, ile kart kopii zostało faktycznie przesłanych
wnioskodawcy. W szczególności nie wynika to z kosztorysu opatrzonego datą
[...] marca 2016 r. (karta nr 3 akt administracyjnych). W pismach procesowych
organu wnoszonych w toku postępowania sądowoadministracyjnego również nie
odniesiono się do tej kwestii. Ponadto organ nie podał, ile decyzji i
postanowień zostało wydanych w okresie objętym wnioskiem. Stąd też nie jest jasne, z
czego wynika wskazywana przez PINB konieczność zaangażowania aż 17 osób do
kopiowania i anonimizacji wnioskowanych dokumentów. Na marginesie
należy tu zauważyć, że zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym w doktrynie,
dopuszczalne jest jedynie pobieranie opłat odpowiadających dodatkowym
kosztom, które zmuszony jest ponieść podmiot zobowiązany do udostępnienia
informacji publicznej. Nie
należy utożsamiać tego pojęcia z kosztami dodatkowej aktywności organu bądź
jego pracowników np. koniecznością wykonania dodatkowej pracy, ale
poniesieniem rzeczywistych kosztów np. kopiowania dokumentów (por. S.
Szuster, Komentarz do art. 15 ustawy o dostępie do informacji publicznej, LEX
2003). W ocenie Sądu odwoławczego powyższe
okoliczności uzasadniają stwierdzenie, że PINB dla m.st. Warszawy nie
zakwestionował skutecznie stanowiska Sądu I instancji w odniesieniu do
zawyżonej kwoty opłaty. Wprawdzie strona skarżąca kasacyjnie trafnie
zauważyła, że art. 15 u.d.i.p. nie nakłada na organ obowiązku przedstawienia
wnioskodawcy kalkulacji kosztów związanych z udostępnieniem żądanej
informacji, nie zmienia to jednak faktu, że z dołączonego do akt
administracyjnych kosztorysu nie wynika, że wszystkie wymienione tam koszty były rzeczywiście
niezbędne dla celu przygotowania zanonimizowanych kopii, w
szczególności w odniesieniu do czasu poświęconego na wykonanie tego zadania
przez pracowników organu oraz samej liczby osób zajmujących się realizacją
wniosku. Wyrok NSA z dnia 18
kwietnia 2018 r. I OSK 1363/17 |
|
Należy przy tym zauważyć, że wprawdzie
żaden przepis nie sprzeciwia się uprawnieniu odzyskania kosztu pracy
związanej z udostępnieniem informacji publicznej, jednakże żądający opłaty winien wykazać, że
koszt udostępnienia informacji przekracza normalny koszt funkcjonowania bazy
technicznej i zasobów ludzkich (pracowniczych) organu. Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 31 marca 2016 r. II SA/Sz 1351/15 |
|
Należy pamiętać, że przepis art. 15 ust. 1
ustawy jest wyjątkiem od zasady bezpłatności informacji publicznej, a zatem
nie tylko należy wykładać go ściśle, ale i w zakresie jego stosowania należy
te koszty dodatkowe dokumentować (wykazywać w celu ich udowodnienia) w sposób
niezwykle staranny. Wykluczone
jest przy tym posługiwanie się jakimikolwiek ogólnikami, niepopartymi
konkretnymi i udokumentowanymi wyliczeniami. Wykładnia tego przepisu
(w kontekście ogólnej reguły bezpłatności udzielania informacji publicznej –
art. 7 ustawy) prowadzi do wniosku, że żądana opłata winna odpowiadać kosztom
rzeczywistym, realnym, adekwatnym do poniesionych. Wyrok WSA w Opolu z
dnia 27 października 2015 r. II SA/Op
428/15 |
|
Zarówno w doktrynie, jak też w
orzecznictwie przyjmuje się, że statuty czy uchwały organów stanowiących
jednostek samorządu terytorialnego nie mogą w sposób generalny (odgórny)
wprowadzać "cennika" za udostępnianie informacji publicznych, gdyż ewentualne
opłaty muszą mieć charakter zindywidualizowany i zależeć od konkretnie
poniesionych kosztów M.
Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznych w świetle orzecznictwa Naczelnego
Sądu Administracyjnego, Toruń 2002, s. 65 |
Art. 8. 1. Tworzy się urzędowy publikator teleinformatyczny –
Biuletyn Informacji Publicznej – w celu powszechnego udostępniania informacji
publicznej, w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci teleinformatycznej,
zwany dalej „Biuletynem
Informacji Publicznej”.
2.
Informacje
publiczne są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej przez podmioty, o
których mowa w art. 4 ust. 1 i 2.
3.
Podmioty, o
których mowa w art. 4 ust. 1 i 2, obowiązane są do udostępniania w Biuletynie
Informacji Publicznej informacji publicznych, o których mowa w art. 6 ust. 1
pkt 1–3, pkt 4 lit. a tiret drugie, lit. c i d i pkt 5. Podmioty, o których
mowa w zdaniu pierwszym, mogą udostępniać w Biuletynie Informacji Publicznej
również inne informacje publiczne.
4.
Podmioty, o
których mowa w art. 4 ust. 1 i 2, są obowiązane do udostępniania w Biuletynie
Informacji Publicznej informacji dotyczących sposobu dostępu do informacji
publicznych będących w ich posiadaniu i nieudostępnionych w Biuletynie
Informacji Publicznej.
5.
W przypadku
wyłączenia jawności informacji publicznej, w Biuletynie Informacji Publicznej
podaje się zakres wyłączenia, podstawę prawną wyłączenia jawności oraz wskazuje
się organ lub osobę, które dokonały wyłączenia, a w przypadku, o którym mowa w
art. 5 ust. 2, podmiot, w interesie którego dokonano wyłączenia jawności.
6.
Podmioty
udostępniające informacje publiczne w Biuletynie Informacji Publicznej są
obowiązane do:
1) oznaczenia informacji danymi określającymi podmiot
udostępniający informację;
2) podania w informacji danych określających tożsamość
osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji
3) dołączenia do informacji danych określających
tożsamość osoby, która wprowadziła informację do Biuletynu Informacji
Publicznej;
4) oznaczenia czasu wytworzenia informacji i czasu jej
udostępnienia;
5) zabezpieczenia możliwości identyfikacji czasu
rzeczywistego udostępnienia informacji.
Art. 9. 1.
Minister właściwy do spraw informatyzacji tworzy stronę główną Biuletynu
Informacji Publicznej:
(…)
|
Podstawową formą udostępniania informacji jest zamieszczenie jej w BIP. Tryb wnioskowy ma bowiem zastosowanie wyłącznie do tych wiadomości, które nie zostały ujęte w BIP. Co więcej, zastosowanie trzeciej formy, czyli wyłożenie w miejscu ogólnie dostępnym, nie zwalnia mieszkańców z prawa do żądania takiej informacji na wniosek! Tylko zamieszczenie jej w BIP powoduje, że urząd nie musi jej dodatkowo udostępniać. - Co ciekawe, jeżeli jakiś podmiot wystąpi z wnioskiem o udzielnie informacji publicznej, to urząd zamiast odpowiadać, może ją umieścić w BIP. Wystarczy wtedy, że powiadomi wnioskodawcę, że taka informacja już się tam znajduje - wyjaśnia sędzia Małgorzata Jaśkowska. M. Jendra,
Dostęp do informacji w świetle orzecznictwa sądowego,
https://samorzad.infor.pl/temat_dnia/386310,2,Dostep-do-informacji-w-swietle-orzecznictwa-sadowego.html |
|
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 17 maja 2002 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej. (Dz.
U. Nr 67, poz. 619) Rozdział 2 Struktura strony głównej Biuletynu Informacji Publicznej § 7. Stronę główną Biuletynu redaguje się w sposób umożliwiający modyfikacje menu podmiotowego i przedmiotowego, a także uwzględniając technologiczny rozwój systemu teleinformatycznego, w którym działa Biuletyn. § 8. 1. Strona główna Biuletynu zawiera: 1) logo (znak graficzny) Biuletynu, 2) imię i nazwisko, adres, numer telefonu, numer faksu i adres e-mail osób redagujących stronę główną Biuletynu, 3) instrukcję korzystania z Biuletynu, 4) menu podmiotowe wraz z adresami URL, 5) menu przedmiotowe, 6) informację o liczbie odwiedzin podmiotowych stron Biuletynu i poszczególnych grup tematycznych w menu przedmiotowym, 7) rejestr zmian treści strony głównej Biuletynu, ze wskazaniem daty, od której zmiany te obowiązują, 8) moduł wyszukujący. 2. Strona główna Biuletynu nie może zawierać reklam i innych treści o charakterze komercyjnym. Rozdział 3 Standardy struktury podmiotowych stron Biuletynu Informacji Publicznej § 9. 1. Podmiotowe strony Biuletynu są tworzone w formie odrębnych stron www. 2. W przypadku gdy podmiot, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy, posiada własny internetowy serwis informacyjny, podmiotową stronę Biuletynu utworzoną przez ten podmiot wydziela się z tego serwisu, poprzez umieszczenie na stronie głównej serwisu przycisku ekranowego Biuletynu z logo Biuletynu, umożliwiającego bezpośredni dostęp do podmiotowej strony Biuletynu. § 10. Podmiotowe strony Biuletynu umieszcza się na serwerze podmiotu, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy, albo na innym serwerze obsługującym taki podmiot. § 11. Na podmiotowych stronach Biuletynu umieszcza się przyciski ekranowe umożliwiające dostęp do strony głównej Biuletynu oraz do strony głównej istniejącego internetowego serwisu informacyjnego podmiotu, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 2 ustawy. § 12. 1. Podmiotowa strona Biuletynu zawiera: 1) logo (znak graficzny) Biuletynu, 2) imię i nazwisko, adres, numer telefonu, numer faksu i adres e-mail osób redagujących podmiotową stronę Biuletynu, 3) instrukcję korzystania z podmiotowej strony Biuletynu, 4) menu przedmiotowe, 5) informację o liczbie odwiedzin podmiotowej strony Biuletynu, 6) rejestr zmian treści informacji publicznych zawartych na podmiotowych stronach Biuletynu, ze wskazaniem daty, od której zmiany te obowiązują, 7) informację dotyczącą sposobu dostępu do informacji publicznych będących w posiadaniu podmiotu tworzącego podmiotową stronę Biuletynu, a nieudostępnionych w Biuletynie, 8) moduł wyszukujący. 2. Podmiotowa strona Biuletynu nie
może zawierać reklam i innych treści o charakterze komercyjnym. |
|
Co powinien zawierać Biuletyn Informacji Publicznej Podmiot zobowiązany do prowadzenia
BIP musi publikować informacje, które będą służyć wszystkim odwiedzającym, a
zatem - między innymi informacje dotyczące: ·
swojego statusu
prawnego lub formy prawnej (podstawy prawne działania przedszkola: akt
założycielski, statut, podstawowe przepisy prawa; organ prowadzący; sposób
finansowania; organ nadzoru pedagogicznego), ·
organizacji podmiotu (struktura organizacyjna:
liczba miejsc w placówce, liczba oddziałów, godziny pracy itp.), ·
przedmiotu działania i kompetencji
(podstawowe cele i zadania, obszary działania), ·
organów i osób sprawujących w nich funkcje i ich
kompetencje (osoby funkcyjne, strategiczne stanowiska - kompetencje
poszczególnych organów), ·
struktury własnościowej podmiotu (jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, nieruchomość i mienie
własnością gminy, gospodarka finansowa na zasadach jednostki budżetowej), ·
majątku, którym dysponują
(informacje o budynku: rok budowy, kubatura, wartość, wartość pozostałego
wyposażenia inwestycyjnego / przedmiotów nietrwałych, informacje o gruntach:
nr działki i obręb, powierzchnia), ·
programów w zakresie realizacji zadań publicznych,
sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań (np.
programy na rzecz osób niepełnosprawnych, przeciwdziałania przemocy i ochrony
ofiar przemocy w rodzinie), ·
zasad funkcjonowania, w tym o zakresie wykonywania
zadań publicznych, sposobach przyjmowania i załatwiania spraw (dni i godziny
przyjęć interesantów, osoby przyjmujące interesantów, adres do kierowania
spraw drogą korespondencyjną/e-mailową, stanu przyjmowanych spraw, kolejności
ich załatwiania lub rozstrzygania, prowadzonych rejestrów, ewidencji i
archiwum oraz o sposobach i zasadach udostępniania informacji publicznej), ·
danych publicznych: przebiegu i efektów kontroli
oraz wystąpień, stanowisk, wniosków i opinii podmiotów ją przeprowadzających
(dotyczy np. kontroli finansowej, nadzoru pedagogicznego, PIP, sanepid oraz
wniosków / opinii organów kontrolujących, wystąpień dyrektora w związku z
kontrolami, np. złożenie zastrzeżeń), ·
unikatów i aktualności (przetargi, nabór na wolne
stanowiska, itp.). W. Pakulniewicz, BIP placówki oświatowej - co
powinien zawierać?
https://www.portaloswiatowy.pl/analizy-i-interpretacje/bip-placowki-oswiatowej-co-powinien-zawierac-4498.html
|
Art. 10. 1. Informacja publiczna, która nie
została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym
repozytorium, jest udostępniana na wniosek.
2. Informacja publiczna, która może być niezwłocznie
udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego
wniosku.
Art. 11. Informacja
publiczna może być udostępniana:
1) w drodze
wyłożenia lub wywieszenia w miejscach
ogólnie dostępnych;
2) przez
zainstalowane w miejscach, o których mowa
w pkt 1, urządzenia umożliwiające zapoznanie się z tą informacją.
Art. 12. 1.
Informacje publiczne udostępniane w sposób, o którym mowa w art. 10 i 11, są
oznaczane danymi określającymi podmiot udostępniający informację, danymi
określającymi tożsamość osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za
treść informacji, danymi określającymi tożsamość osoby, która udostępniła
informację, oraz datą udostępnienia.
2. Podmiot
udostępniający informację publiczną jest obowiązany zapewnić możliwość:
1) kopiowania informacji publicznej albo jej wydruk lub
2) przesłania informacji publicznej albo przeniesienia
jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji.
Art. 13. 1.
Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki,
nie później jednak niż w terminie
14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust.
2.
Przenosząc powyższe na grunt rozpoznanej sprawy Sąd uznał, że (...) pozostaje w bezczynności, gdyż
nie załatwiła wniosku skarżącego z dnia 15 czerwca 2017 r. o
udostępnienie wskazanych informacji publicznych w jednej z przewidzianych
przez ustawę form, tj. albo poprzez jej udzielenie, albo poprzez odmowę jej
udzielenia w formie decyzji administracyjnej. Nie sposób podzielić
argumentacji Spółki jakoby pismo (e-mail) z dnia 7 lipca 2017 r. skierowane
do wnioskodawcy o treści, że
informacja nie może zostać udzielona, stanowiło de facto decyzję odmowną
Spółki w przedmiocie udzielenia informacji publicznej żądanej we wniosku z
dnia 15 czerwca 2017 r. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 u.d.i.p. odmowa udostępnienia
informacji publicznej następuje w drodze decyzji. W tym zakresie
stosuje się przepisy k.p.a.
Wyrok WSA w Krakowie z
dnia 22 września 2017 r. II SAB/Kr 177/17
|
|
Bezczynność organu (podmiotu zobowiązanego) na podstawie u.d.i.p. polega
na tym, że organ zobowiązany do podjęcia czynności materialno - technicznej,
czyli do udostępnienia informacji publicznej (art. 14 u.d.i.p.), takiej czynności nie
podejmuje, nie wydaje także decyzji o odmowie udostępnienia informacji
publicznej bądź o umorzeniu postępowania (art. 16 ust. 1 u.d.i.p.),
ani na piśmie nie udziela odpowiedzi, że żądanej informacji publicznej nie
posiada. Celem skargi na
bezczynność jest z kolei zobowiązanie organu (podmiotu zobowiązanego) do wydania aktu lub dokonania
wynikającej z przepisów prawa czynności w sprawie wszczętej żądaniem
strony. Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 14 sierpnia 2018 r. II
SAB/Gd 62/18 |
2.
Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w
terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia
powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim
udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.
Art. 14. 1.
Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie
zgodnych z wnioskiem, chyba
że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do
udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie
określonych we wniosku.
2. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona
w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do
udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji
zgodnie z wnioskiem i
wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona
niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od
powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób
lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie
informacji umarza się.
|
Trzecim sposobem zakończenia postępowania o udostępnienie informacji publicznej jest wydanie decyzji o umorzeniu postępowania. W myśl art. 14 ust. 2 u.d.i.p., jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się. W doktrynie wskazuje się, iż jest to jedyny przypadek, gdy adresat wniosku o udostępnienie informacji może zakończyć postępowanie na drodze wydania decyzji o umorzeniu postępowania. Tym samym nawet wtedy, gdy np. dochodzi do cofnięcia przez wnioskodawcę wniosku o udostępnienie informacji publicznej, adresat wniosku nie może wydać postanowienia o umorzeniu postępowania. Według K. Kędzierskiej „jedynym dostępnym organowi – adresatowi wniosku sposobem postępowania w przedstawionej sytuacji jest odłożenie sprawy ad acta, przy jednoczesnym uznaniu daty wpływu wiadomości o wycofaniu wniosku za datę zakończenia postępowania z danym wnioskiem o informację publiczną”. W naszym przekonaniu należy zgodzić się z przedmiotowym poglądem, albowiem postępowanie w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej stanowi postępowanie odrębne od postępowania administracyjnego ogólnego, do którego tylko w wąskim zakresie, wskazanym w art. 16 ust. 2 u.d.i.p, stosuje się przepisy k.p.a., a ustawa o dostępie do informacji publicznej przewiduje w art. 16 ust. 1, iż umorzenie postępowania w tym przedmiocie następuje wyłącznie w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 u.d.i.p. M. Hotel, T. Marek, Sposoby zakończenia postępowania o udostępnienie informacji
publicznej. http://www.e.palestra.pl/artykuly/sposoby-zakonczenia-postepowania-o-udostepnienie-informacji-publicznej,230.html |
|
Wzór decyzji o umorzeniu postępowania o udzielenie informacji publicznej Warszawa, dnia …………… ……………………………………………………………… (nazwa i adres organu wydającego decyzje) Znak Sprawy ………………………… DECYZJA Na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256. z późn. zm.) oraz art. 16 ust 1 w związku z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198) po rozpatrzeniu wniosku po rozpatrzeniu wniosku: Pana/Pani ……………………………………………………… zam.: ……………………………… o udostępnienie informacji publicznej w przedmiocie .……………………………………………………………………orzeka się, co następuje: umarza
się postępowanie o udostępnienie informacji publicznej UZASADNIENIE ………………………………………………………………………………………………… POUCZENIE Od niniejszej decyzji stronie służy
odwołanie do ………………………………………… w ………………… za pośrednictwem tutejszej szkoły w
terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. |
Art. 15. 1.
Jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w
art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze
wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia
informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy
opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.
2. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od
dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie
informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia
powiadomienia wnioskodawcy, chyba
że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub
formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.
|
Postanowieniem z [...] kwietnia 2012 r.
Wójt Gminy Ustka ustalił dla M. W. koszty związane z wydaniem kserokopii
dokumentów związanych z usunięciem drzew wzdłuż rowu melioracyjnego nr 48 w
Grabinie, w kwocie 0,42 zł
(czterdzieści dwa grosze). Organ wyliczył, że koszt wykonania kopii jednej
strony wynosi 7 groszy (0,07 zł). Postanowienie to zostało doręczone
skarżącej w dniu 25 kwietnia 2012 r. Jak wskazał WSA w Gdańsku, przepisy ustawy
regulują zasady i tryb udostępniania informacji oraz przypadki ponoszenia
kosztów za udostępnienie informacji, ale wyłącznie w sprawach indywidualnych.
W orzecznictwie
utrwalony jest pogląd, że z przepisów ustawy nie wynika podstawa do ustalenia
zasad udzielania informacji ani też taryfy opłat za udostępnienie informacji
publicznej w drodze zarządzenia burmistrza. W konsekwencji zaś nie
jest możliwe ustalanie takich kosztów na podstawie stawek ryczałtowych.
Wysokość opłaty pobieranej za dodatkowe koszty związane ze wskazanym we
wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w
formę wskazaną we wniosku, musi każdorazowo odpowiadać rzeczywistym poniesionym przez organ kosztom
udostępnienia informacji. Zdaniem Sądu pierwszej instancji,
wprawdzie w zaskarżonym akcie Wójt odwołał się do własnego zarządzenia
wydanego w sprawie ustalenia kosztów związanych z udostępnianiem informacji
publicznej, jednakże wyjaśnił także szczegółowo sposób ustalenia kosztów w
przedmiotowej sprawie, co spełnia wymogi indywidualnego i konkretnego
obliczenia tych kosztów. W postanowieniu Wójt wyjaśnił bowiem, że koszty
wynikają z przygotowania formy papierowej. Nadto należało dokonać wyłączenia
danych osobowych stosownie do wymogów ustawy o ochronie danych osobowych.
Skutkiem tego wykonano sześć kopii po 0,07 zł, co łącznie wyniosło 0,42 zł. W aktach znajduje się
kalkulacja kosztów użytkowania ksero, z której wynika, że koszt jednej kopii
wynosi 0,07 zł. Zdaniem
Sądu pierwszej instancji, ustalając koszty w niniejszej sprawie, organ nie
przekroczył granic uznania, wyjaśnił dlaczego uznał, że należy opłatę tę
wymierzyć, a także wykazał, że w wyniku udostępnienia informacji publicznej,
w sposób zgodny z wnioskiem, poniesione zostały dodatkowe koszty. Nie jest także zasadny zarzut naruszenia
przepisów prawa materialnego, tj. art. 15 ust. 1 u.d.i.p. przez błędne
zastosowanie, tj. przyjęcie, że Wójt Gminy Ustka ustalając aktem z dnia 5
kwietnia 2012 r. koszty udostępnienia informacji publicznej ustalił je indywidualnie oraz
w wysokości odpowiadającej kosztom udostępnienia tej informacji, pomimo
faktu, iż do ustalenia kosztów zastosował cennik zawarty w wydanym przez
siebie zarządzeniu. Wyrok NSA z dnia 12
maja 2016 r. I OSK 1992/14 |
|
Wzór
wyliczenia dodatkowych
kosztów związanych ze wskazanym we wniosku sposobem
udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną
we wniosku 1. Data wpływu wniosku o informację publiczną …………………………………………………………………………………… 2.
Sposób udostępnienia
informacji wskazany we wniosku …………………………………………………………………………………… 3.
Forma przekształcenia
informacji wskazana we wniosku …………………………………………………………………………………… 4.
Forma przekazania
informacji wskazana we wniosku …………………………………………………………………………………… 5.
Wyliczenie opłaty
(szczegółowe i indywidualne dla każdej sprawy) …………………………………………………………………………………… 6.
Numer konta, na który
należy dokonać opłaty …………………………………………………………………………………… 7.
Podpis dyrektora …………………………………………………………………………………… |
Art. 16. 1.
Odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o
udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ
władzy publicznej następują w drodze decyzji.
Brak
posiadania przez organ informacji publicznej, której domaga się wnioskodawca.
Analiza uregulowań ustawy o
dostępie do informacji publicznej prowadzi natomiast do konkluzji, iż w razie
skierowania wniosku o udostępnienie informacji publicznej, podmiot, do
którego wniosek taki został skierowany może zachować się w jeden z poniższych
sposobów: 1. udzielić informacji publicznej, gdy jest
jej dysponentem oraz nie zachodzą okoliczności wyłączające możliwość jej
udzielenia; wówczas winien dokonać tego w formie czynności
materialno-technicznej; 2. odmówić udostępnienia informacji (art. 16
ust. 1 u.d.i.p.) lub umorzyć postępowanie (art. 14 ust. 2 ustawy), czego
winien dokonać w formie decyzji administracyjnej; 3. odmówić udostępnienia informacji publicznej
przetworzonej w związku z niespełnieniem przez stronę warunku wskazanego
w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. 4. powiadomić pisemnie wnioskodawcę, że nie
posiada żądanej informacji publicznej, albo powiadomić, że żądana
informacja nie stanowi informacji publicznej, albo że do udostępnienia
żądanej informacji publicznej mają zastosowanie przepisy szczególne,
określone w innych aktach prawnych. Wyrok WSA w Łodzi z dnia
10 stycznia 2019 r. II SAB/Łd 166/18
|
|
Wzór decyzji o odmowie udostępniania informacji publicznej Warszawa, dnia …………… ……………………………………………………………… (nazwa i adres organu wydającego decyzje) Znak Sprawy ………………………… DECYZJA Na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256. z późn. zm.) oraz art. 16 ust 1, w związku z art. 5 ust 1/art. 5 ust 2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej ( Dz. U. Nr 112, poz. 1198) i w związku z art. ……………….. po rozpatrzeniu wniosku: Pana/Pani ……………………………………………………… zam.: ……………………………… o udostępnienie informacji publicznej w przedmiocie .……………………………………………………………………orzeka się, co następuje: odmawia się udostępnienia informacji publicznej UZASADNIENIE ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… POUCZENIE 1. Od niniejszej decyzji stronie służy odwołanie do ………………………………………… w ………………… za pośrednictwem tutejszej szkoły w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 2. Od niniejszej decyzji stronie służy prawo wniesienia powództwa o udostępnienie informacji publicznej do Sądu Rejonowego ………………… ……………………………… (podpis dyrektora) Otrzymują: 1. .................................................................... 2. a /a |
|
Teza:
jawność wynagrodzenia
nauczycieli. Nie ulega również wątpliwości, że
informacja o wynagrodzeniu nauczycieli szkoły podstawowej stanowi przejaw
gospodarowania środkami publicznymi, w konsekwencji
należy uznać ją za informację o majątku publicznym, która zgodnie z art. 1
ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. c u.d.i.p. jest informacją publiczną.
Informacja o przysługiwaniu tak wydatkowanych środków publicznych stanowi
tylko inny aspekt tego samego zjawiska ekonomicznego. Nie można odmiennie traktować
obu stron tej samej czynności finansowej: wydatkowania środków publicznych na
wynagrodzenie i przysługiwania wynagrodzenia osobie je pobierającej
(por. wyrok NSA z 5 stycznia 2016 r., I OSK 3087/14, LEX nr 2032802). Istota sporu w kontrolowanej sprawie sprowadzała się do tego, czy istniały podstawy do ograniczenia udostępnienia tej informacji z powołaniem się na art. 5 ust. 2 u.d.i.p, który stanowi, że: - prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy (zdanie pierwsze), - ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa (zdanie drugie). Zasadniczo sąd zgadza się ze stanowiskiem organów, że
nauczyciele szkoły nie są funkcjonariuszami publicznymi i w tym
zakresie argumentacja organów jest prawidłowa. Zauważyć jednak należy, że
organy nie dokonały analizy, czy w rozpatrywanej sprawie nie należy przyjąć,
że nauczyciele szkoły są osobami pełniącymi funkcje publiczne i w tym
kontekście nie przysługuje im ochrona prywatności. Zdaniem sądu,
istota sprawy wymaga rozważenia, czy nauczyciele szkoły są osobami pełniącymi
funkcję publiczną, a już sam brak takiej analizy w skarżonych
rozstrzygnięciach skutkować winien wyeliminowaniem ich z obrotu prawnego. Nauka prawa opowiada się za szerokim rozumieniem pojęcia "osoby pełniącej funkcję publiczną", podkreślając, że katalog z art. 115 § 13 k.k. ma charakter jedynie podstawowy i niewyczerpujący. Zauważa się ponadto, że za osobę pełniącą funkcję publiczną należy uznać każdego, kto pełni funkcję w organach władzy publicznej lub też w strukturach osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, jeżeli tylko funkcja ta ma związek z dysponowaniem majątkiem państwowym lub samorządowym albo zarządzaniem sprawami związanymi z wykonywaniem swych zadań przez władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują lub gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Nie ma przy tym znaczenia, na jakiej podstawie prawnej osoba wykonuje funkcję publiczną (por. I. Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2012, s. 87; M. Bidziński, (w:) M. Bidziński, M. Chmaj, P. Szustakiewicz, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2010, s. 73-74). Co więcej, nawet osoby fizyczne niewchodzące w skład aparatu państwa w pewnych warunkach powinny być traktowane jako osoby pełniące funkcje publiczne (por. E. Olejniczak-Szałowska, Prawo do informacji publicznej a prawo do prywatności osób pełniących funkcje publiczne w świetle orzecznictwa, CASUS 2015, nr 3 (77), s. 17). Odnosi się to w orzecznictwie NSA i SN np. do kontrahentów zawierających umowy z podmiotami publicznymi (por. wyroki NSA z: 12 lutego 2015 r., I OSK 759/14; 6 lutego 2015 r., I OSK 650/14; 4 lutego 2015 r., I OSK 531/14; 11 grudnia 2014 r., I OSK 213/14; wyrok SN z 8 listopada 2012 r., I CSK 190/12; odmiennie jednostkowy wyrok NSA z 25 kwietnia 2014 r., I OSK 2499/13), czy osób ubiegających się o miejsce w służbie publicznej (por. wyrok NSA z 12 czerwca 2014 r., I OSK 2488/13, Monitor Prawniczy 2015, nr 5), pozostają wszak one w związku materialnym, a nie formalnym z władzą publiczną i realizacją funkcji (zadań) publicznych. Odwołać się również należy do wyroku NSA z 15 czerwca 2015 r. wydanego w sprawie o sygn. akt I OSK 3217/14 (LEX nr 2082609), w którym wskazano, że pojęcie "osoby pełniącej funkcję publiczną" ma na gruncie u.d.i.p. autonomiczne i szersze znaczenie niż w art. 115 § 13 i § 19 k.k. Użyte w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. pojęcie osoby pełniącej funkcję publiczną obejmuje bowiem każdą osobę, która ma wpływ na kształtowanie spraw publicznych w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p., tj. na sferę publiczną. Taka wykładnia odpowiada intencjom twórców u.d.i.p. oraz najpełniej urzeczywistnia dyrektywę konstytucyjną wynikającą z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP. Orzecznictwo sądów administracyjnych wyraźnie skłania się za szeroką wykładnią pojęcia osoby pełniącej funkcję publiczną. Przyjmuje się w nim generalnie, że funkcja publiczna to funkcja związana z uprawnieniami i obowiązkami w zakresie realizacji zadań o znaczeniu publicznym (por. wyrok NSA z 28 marca 2018 r., I OSK 1526/16, wyrok NSA z 8 lipca 2015 r., I OSK 1530/14). Właśnie takim zadaniem o znaczeniu publicznym jest realizowanie konstytucyjnego prawa do wykształcenia. Z art. 70 ust. 4 Konstytucji RP wynika bowiem, że władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia, a zgodnie z art. 1 pkt 1 P.o. system oświaty, którego elementem są szkoły, zapewnia realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki. Wykonywanie powyższych zadań publicznych odbywa się przede wszystkim poprzez pracę nauczycieli, którzy korzystają - na mocy art. 63 ust. 1 u.KN - podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w kodeksie karnym. Sądy administracyjnie konsekwentnie wskazują, że nauczyciel jest osobą pełniącą funkcję publiczną, przy czym odnoszą to do nauczycieli wszystkich szczebli nauczania, w tym również nauczycieli szkół podstawowych, niezależnie od tego, że tylko niektórzy z nich są zobowiązani do składania oświadczeń majątkowych (por. wyrok NSA z 19 kwietnia 2011 r., I OSK 125/11, wyrok NSA z 10 kwietnia 2015 r., I OSK 1108/14, wyrok NSA z 12 października 2017 r., I OSK 537/17, wyrok WSA w Krakowie z 16 lutego 2016 r., II SA/Kr 1573/15, wyrok WSA w Gliwicach z 7 czerwca 2016 r., IV SAB/Gl 62/16, wyrok WSA w Warszawie z 23 listopada 2017 r., VII SAB/Wa 105/17, wyrok WSA w Szczecinie z 30 listopada 2016 r., II SAB/Łd 49/13, wyrok WSA w Łodzi z 5 lipca 2017 r., II SAB/Łd 49/13, wyrok WSA we Wrocławiu z 4 maja 2017 r., IV SA/Wr 20/17, dostępne na stronie https://orzeczenia.nsa.gov.pl). W ocenie sądu za przyjęciem, że nauczyciel jest osobą pełniącą funkcję publiczną, przemawia także to, że zgodnie z art. 69 ust. 1 P.o. w szkole lub placówce zatrudniającej co najmniej 3 nauczycieli działa rada pedagogiczna, która jest kolegialnym organem szkoły lub placówki w zakresie realizacji jej statutowych zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki. W myśl natomiast art. 69 ust. 3 P.o. skład rady pedagogicznej wchodzą: dyrektor szkoły lub placówki i wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole lub placówce oraz pracownicy innych zakładów pracy pełniący funkcję instruktorów praktycznej nauki zawodu lub prowadzący pracę wychowawczą z młodocianymi pracownikami w placówkach zbiorowego zakwaterowania, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza stanowi podstawowe zajęcie. Stosownie zaś do art. 70 ust. 1 P.o. do kompetencji stanowiących rady pedagogicznej należy: 1) zatwierdzanie planów pracy szkoły lub placówki po zaopiniowaniu przez radę szkoły lub placówki; 2) podejmowanie uchwał w sprawie wyników klasyfikacji i promocji uczniów; 3) podejmowanie uchwał w sprawie eksperymentów pedagogicznych w szkole lub placówce, po zaopiniowaniu ich projektów przez radę szkoły lub placówki oraz radę rodziców; 4) ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły lub placówki; 5) podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia z listy uczniów; 6) ustalanie sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym sprawowanego nad szkołą lub placówką przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w celu doskonalenia pracy szkoły lub placówki. Ponadto zgodnie z art. 70 ust. 2 P.o. rada pedagogiczna opiniuje w szczególności: 1) organizację pracy szkoły lub placówki, w tym tygodniowy rozkład zajęć edukacyjnych, oraz organizację kwalifikacyjnych kursów zawodowych, jeżeli szkoła lub placówka takie kursy prowadzi; 2) projekt planu finansowego szkoły lub placówki; 3) wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom odznaczeń, nagród i innych wyróżnień; 4) propozycje dyrektora szkoły lub placówki w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Z kwestiach nieobjętych treścią art. 70 ust. 2 P.o. warto zwrócić uwagę na jeszcze inne kompetencje rady, obejmujące opiniowanie: 1) dopuszczenia do użytku w danej szkole programu wychowania przedszkolnego lub programu nauczania (art. 22a ust. 2 ustawy o systemie oświaty); 2) uchwalania szkolnych programów wychowawczo-profilaktycznych w szkołach, gdzie nie tworzy się rad rodziców (art. 84 ust. 4 w zw. z art. 26 P.o.); 3) spraw dotyczących powierzania stanowiska dyrektora szkoły (art. 63 ust. 12 P.o.) oraz obsady innych stanowisk kierowniczych w szkole (art. 64 ust. 1 i 3 P.o.); 4) aktu założycielskiego zespołu szkół (art. 91 ust. 5 P.o.); 5) spraw dotyczących stypendiów szkolnych (art. 90g ust. 7, 10 i 11 ustawy o systemie oświaty). Wobec powyższych kompetencji rady pedagogicznej, której nauczyciel jest z mocy prawa członkiem, mimo, iż nie wydaje on żadnych decyzji, niewątpliwie w sposób istotny oddziałuje na sferę spraw publicznych w systemie oświaty, którego elementem są zgodnie z art. 2 pkt 2a P.o. szkoły podstawowe. Nie wykonuje zatem jedynie czynności usługowych, które nie mają bezpośredniego związku z merytorycznymi kompetencjami szkoły, a służą jedynie realizacji tych kompetencji. Pozwala to uznać nauczyciela szkoły za osobę wykonującą funkcję publiczną w rozumieniu art. 5 ust. 2 z d. 2 u.d.i.p. Dlatego konieczne jest rozważenie, czy informacja o wynagrodzeniu osoby pełniącej funkcję publiczną, niezależnie od tego, że dotyka także prywatności osoby, ma związek z pełnieniem tej funkcji publicznej. Z pewnością takiego związku nie ma w odniesieniu do niektórych składników wynagrodzenia, wynikających ze statusu rodzinnego lub socjalnego pracownika (por. wyrok NSA z 18 lutego 2015 r., sygn. akt I OSK 695/14; wyrok NSA z 24 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 123/13, dostępne na stronie https://orzeczenia.nsa.gov.pl). Taki związek zachodzi natomiast w odniesieniu do wynagrodzenia zasadniczego osoby pełniącej funkcję publiczną oraz w odniesieniu do sposobu ustalenia tego wynagrodzenia. Wynagrodzenie to jest przecież rekompensatą za wykonywanie przez osobę pełniącą funkcję publiczną jej obowiązków służbowych. Wykonywanie obowiązków służbowych stanowi zaś pełnienie funkcji publicznej (por. wyrok NSA z 24 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 123/14; wyrok NSA z 14 maja 2014 r., sygn. akt I OSK 2561/13, dostępne na stronie https://orzeczenia.nsa.gov.pl). Podkreślić należy, że jakkolwiek wartość związana z transparentnością życia publicznego nie może prowadzić do całkowitego przekreślenia i zanegowania ochrony związanej z życiem prywatnych osób wykonujących funkcje publiczne, to osoby wykonujące funkcje publiczne z momentem ich podjęcia muszą zaakceptować szerszy zakres ingerencji w sferę ich prywatności, niż w wypadku innych osób (por. uzasadnienie ww. wyroku TK z 20 marca 2006 r., sygn. akt K 17/05, s. 4 i 14; Marek Safian "Prawo do prywatności i ochrona danych osobowych w społeczeństwie informatycznym", Państwo i Prawo 2002/6/s. 10). Nie można też podzielić stanowiska orzekających w sprawie organów, że podstawą do odmowy udzielenia żądanej informacji są przepisy RODO, gdyż przepisy te nie wyłączają stosowania przepisów u.d.i.p. Powołane przez Dyrektora przepisy RODO dotyczą zbierania i przetwarzania danych osobowych osób fizycznych, a nie ich udostępniania w ramach dostępu do informacji publicznej. Te kwestie regulują bowiem przepisy u.d.i.p. Słusznie skarżący wskazywał w skardze na postanowienia art. 86 RODO, zgodnie z którymi - dane osobowe zawarte w dokumentach urzędowych, które posiada organ lub podmiot publiczny lub podmiot prywatny w celu wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym, mogą zostać przez ten organ lub podmiot ujawnione zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem państwa członkowskiego, któremu podlegają ten organ lub podmiot, dla pogodzenia publicznego dostępu do dokumentów urzędowych z prawem do ochrony danych osobowych na mocy niniejszego rozporządzenia. Powyższe potwierdza wprost możliwość udostępnienia danych osobowych zawartych w dokumentach urzędowych w trybie dostępu do informacji publicznej. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Dyrektor uwzględni ocenę prawną zawartą w niniejszym orzeczeniu i w sytuacji niestwierdzenia innych przeszkód prawnych, niż wskazane w zaskarżonej decyzji, udzieli skarżącemu informacji publicznej w zakresie wynagrodzenia wraz z dodatkami za miesiąc marzec 2019 r., każdego nauczyciela (z podaniem imienia i nazwiska) zatrudnionego w szkole z podziałem na przedmiot nauczania, staż pracy, wymiar godzin pracy. W konsekwencji sąd uznał, że organy z naruszeniem art. 5 ust. 2 zd. 2 u.d.i.p. odmówiły skarżącemu udostępnienia informacji zawartych w jego wniosku z 11 kwietnia 2019 r., co uzasadniło na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, dalej: p.p.s.a.) uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji (pkt 1 wyroku). Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 12 lutego 2020 r. II SA/Gd 555/19 |
2. Do decyzji, o
których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania
administracyjnego, z tym że:
1) odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni;
2) uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia
informacji zawiera także
imiona, nazwiska i funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania
o udostępnienie informacji, oraz oznaczenie podmiotów, ze względu na których dobra, o których
mowa w art. 5 ust. 2, wydano decyzję o odmowie udostępnienia informacji.
Art. 17. 1.
Do rozstrzygnięć podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji,
niebędących organami władzy publicznej, o odmowie udostępnienia informacji oraz
o umorzeniu postępowania o udostępnienie informacji przepisy art. 16 stosuje
się odpowiednio.
2. Wnioskodawca może wystąpić do podmiotu, o którym mowa
w ust. 1, o ponowne rozpatrzenie sprawy. Do wniosku stosuje się odpowiednio
przepisy dotyczące odwołania.
Art. 18. 1. Posiedzenia kolegialnych organów
władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów są jawne i dostępne.
2. Posiedzenia kolegialnych organów pomocniczych organów,
o których mowa w ust. 1, są jawne i dostępne, o ile stanowią tak przepisy ustaw
albo akty wydane na ich podstawie lub gdy organ pomocniczy tak postanowi.
3. Organy, o których mowa w ust. 1 i 2, są obowiązane zapewnić lokalowe lub techniczne
środki umożliwiające wykonywanie prawa, o którym mowa w art. 3 ust. 1
pkt 3. W miarę potrzeby zapewnia się transmisję audiowizualną lub
teleinformatyczną z posiedzeń organów, o których mowa w ust. 1.
4. Ograniczenie
dostępu do posiedzeń organów, o których
mowa w ust. 1 i 2, z przyczyn lokalowych lub technicznych nie może prowadzić do
nieuzasadnionego zapewnienia dostępu tylko wybranym podmiotom.
Art. 19. Organy,
o których mowa w art. 18 ust. 1 i 2, sporządzają i udostępniają protokoły lub stenogramy swoich obrad,
chyba że sporządzą i udostępnią materiały audiowizualne lub teleinformatyczne
rejestrujące w pełni te obrady.
Art. 20. Przepisy
art. 18 i 19 stosuje się odpowiednio do pochodzących z powszechnych wyborów
kolegialnych organów jednostek pomocniczych jednostek samorządu terytorialnego
i ich kolegialnych organów pomocniczych.
Art. 21. Do skarg rozpatrywanych w
postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz.
1302, z późn. zm.), z tym że:
1) przekazanie akt i odpowiedzi na skargę następuje w
terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi;
2) skargę rozpatruje się w terminie 30 dni od dnia
otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.
Art. 22. (uchylony)
Art. 23. Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępnia
informacji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo
pozbawienia wolności do roku.
|
WYROK W IMIENIU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 31
maja 2012 roku Sąd
Rejonowy w Nowym Targu Wydział II Karny (…) po rozpoznaniu (…) sprawy z
oskarżenia subsydiarnego (…) oskarżonej o to, że: działając
w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w okresie od dnia 5 czerwca 2009 r. do
dnia 18 lipca 2011 r. wbrew ciążącemu na niej jako na Burmistrzu Miasta
XXXXX–XXXXX obowiązkowi udostępnienia informacji publicznej, zawartej w
rejestrze decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, wydanych w okresie od dnia 2
października 2005 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. dla obszaru gminy
uzdrowiskowej XXXXX–XXXXX, nie udostępniła informacji publicznej obejmującej
oznaczenie ewidencyjne nieruchomości, dla których wydano decyzje w sprawie
ustalenia warunków zabudowy tj. o
przestępstwo z art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do
informacji publicznej (Dz. U. 2001 r. nr 112poz.1198 z późń. zm.)
I. Uznaje oskarżoną XXXXXXXXXXX za winną popełnienia
czynu zarzucanego jej w subsydiarnym akcie oskarżenia, stanowiącego
występek z art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji
publicznej (Dz. U. 2001 r. nr112 poz.1198 z późń. zm.) i za to na mocy
powołanego przepisu ustawy wymierza jej karę grzywny w wysokości 50
(pięćdziesięciu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda, której
wykonanie na mocy art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesza na
okres próby wynoszący 2 (dwa) lata,
II. Na mocy
art. 72 § 1 pkt 8 kk zobowiązuję oskarżoną XXXXXXXXXXX do udzielenie
informacji publicznej XXXXXXXXXXXXXXXX dotyczącej rejestru decyzji o
ustaleniu warunków zabudowach wydanych w okresie od dnia 2 października 2005
r. do dnia 31 grudnia 2008 r. obejmującej znaczenia ewidencyjne
nieruchomości, dla których wydano decyzję w sprawie ustalenia warunków
zabudowy; III.
Na zasadzie art. 628 kpk zasądza od oskarżonej
XXXXXXXXXXX na rzecz oskarżyciela subsydiarnego XXXXXXXXXXXX kwotę 3.500 zł
(trzy tysiące pięćset złotych) tytułem zwrotów kosztu zastępstwa
adwokackiego; IV.
Na zasadzie art. 627 kpk zasądza od oskarżonej XXXXXXXXXXX
na rzecz Skarbu Państwa kwotę 590 zł (pięćset dziewięćdziesiąt złotych)
tytułem kosztów sądowych, w tym 500zł (pięćset złotych) tytułem opłaty. |
